یک نت موسیقی به تنهایی ارزشی ندارد و نمی‌تواند آهنگ جالبی ایجاد کند. هرچقدر هم این نت خوش‌صدا باشد، دلیلی نداردکه موسیقی نامیده شود. برای مثال تصور کنید از یک بازیکن بسیار توانای فوتبال بخواهیم به تنهایی با یازده نفر حریف مقابل مسابقه بدهد و نه‌ تنها از آنها گل نخورد، بلکه چون بازیکن برجسته‌ای است، چند گل هم به دروازه‌ی حریف وارد کند! البته طرح چنین مثالی، یک شوخی است. زیرا شما می‌دانید یک بازیکن هرچقدر هم توانا باشد، نمی‌تواند در مقابل یازده نفر بازی کند و نتایج خوبی هم به دست آورد. بنابراین نتیجه مطلوب زمانی حاصل می‌شود که در مقابل بازیکنان حریف، یازده نفر بازیکن حرفه‌ای قرار گیرند. نت‌های موسیقی هم وقتی دست به دست هم بدهند، می‌توانند آهنگ زیبایی را ایجاد نمایند. مشروط بر آن‌که در یک ارتباط منظم و منطقی با هم باشند. نمی‌توانیم چند نت را بدون هیچ معیاری کنار هم قرار دهیم و انتظار داشته باشیم آهنگ زیبایی خلق شود که اگر چنین بود نه‌ تنها همه‌ی انسان‌ها بلکه رایانه‌ها و حتی حیوانات هم آهنگ می‌ساختند! پرسش: معیار منطقی برای تشکیل آهنگ زیبا یا ملودی چیست؟ ملودی چشم و چراغ هر قطعه‌ی موسیقی است و سهم آن در بیان مطلب از دیگر اجزاء آهنگ (ریتم و هارمونی) بیشتر است. به همین دلیل نت‌های یک ملودی باید طوری تنظیم شوند که در مجموع بیانگر یک موضوع و یا احساس خاصی باشند، مثل غم، شادی، ترس، عشق، نفرت، شوخی، قدرت، تفکر، تعجب، بندگی، آوارگی، حماسه، شجاعت و... به همین منظور یک ملودی باید چند مشخصه را داشته باشد تا معنی خاصی را بدهد. 1ـ نت آغازین با نت پایانی معمولاً هم‌نام است. یعنی با همان نتی که آغاز می شود، به همان نت هم پایان می گیرد. گاه نت پایان می تواند یک نت هماهنگ با نت آغازین باشد. با نت آغازین یک فاصله‌ی ملایم و خوشایند بسازد. 2ـ فواصل بین نت‌های ملودی از یک دانگ معینی باید تبعیت کند. 3ـ کشش زمانی نت‌های ملودی باید در ارتباط با هم دارای تناسب زمانی باشند. برای مثال یک نت کوتاه و یک نت بسیار بلند، نمی‌توانند تشکیل یک ملودی را بدهند، اگرچه بخشی از موسیقی به حساب می‌آیند. شکل (59)

4ـ یکی دیگر از خصوصیات ملودی، نفوذ در حافظه انسان است، به طوری که شنونده پس از مدتی می‌تواند همان ملودی را بازخوانی کند. اما اگر یک قطعه آهنگ، حالت ملودیک نداشته باشد و یا جاذبه آن ضعیف باشد، خیلی زود از حافظه انسان پاک می‌شود. ملودی هرچه گیرا تر باشد، خیلی راحت و سریع در مغز شنونده ثبت می‌شود و برای همین است که آهنگ‌های زیبا با گذر زمان همچنان در ذهن مردم باقی می‌مانند. یک ملودی گاهی تمام یک قطعه‌ی موسیقی را تشکیل می‌دهد، نظیر بسیاری از آهنگ‌های شرقی ازجمله آهنگ‌های ایرانی و گاهی فقط بخشی از یک قطعه به حساب می‌آید. نظیر بسیاری از آهنگ‌های غربی که در آنها علاوه بر ملودی، بخش هارمونی هم حضور دارد و نقش ویژه‌ی خود را ایفا می‌کند