سفارش تبلیغ
صبا ویژن

آموزش گیتار ، خوانندگی ، سلف‍ژ ، آکورد ،تبلچر ، نت ، آرپژ ،جدید

نتهای تونال و مدال

ایوب عالی نژاد دیدگاه

- نتهای تونال : 

 

هرگام ماژور یا مینور دارای سه نت است که از نظر تثبیت تنالیته نقشی بیشتر از سایر نتهای گام دارند . این سه نت را درجه های تونال گویند . 

 

درجات تونال :  

 

               - نت پایه ( درجه اول ) 

               - نت زیرنمایان ( درجه چهارم ) 

               - نت نمایان ( درجه پنجم ) 

 

درجه چهارم یا نت زیرنمایان میتواند پایه گام همسایه با یک بمل زیادتر یا یک دیز کمتر باشد. 

درجه پنجم یا نت نمایان نیز میتواند پایه گام همسایه با یک دیز زیادتر و یا یک بمل کمتر باشد. 

 

- اگر هر گام ماژور را با گام مینور همپایه خود مقایسه کنیم خواهیم دید که نتهای تونال بر هم منطبق خواهند شد. این ویژگی یکی از خواص نتهای تونال میباشد و نمی توان گفت که در مقایسه گام ماژور و مینور همپایه هر نتی که بر نت هم درجه اش منطبق شده، نت تونال است. 

 

 

در مثالهای زیر گامهای دو ماژور و دو مینور  و همچنین لا ماژور و لا مینور را مشاهده می کنید که درجات 1 و 4 و 5 ( درجات تونال ) بر هم منطبق گردیده اند. 

 

                           

 

- نتهای مدال :  

 

نتهای مدال نتهائی هستند که در تبدیل گام ماژور به گام مینور همپایه اش و یا بلعکس ، تغیر نمی کنند . این نتها شامل درجات 3 و 6 و در گام مینور طبیعی درجه 7 هم به آنها افزوده می شود . 

 

در مثال زیر گام لا ماژور را با گامهای لامینور هارمونیک ، ملودیک و طبیعی مقایسه کرده ایم . 

 

به ادامه مطلب توجه کنید....

 

- نتهای تونال : 

 

هرگام ماژور یا مینور دارای سه نت است که از نظر تثبیت تنالیته نقشی بیشتر از سایر نتهای گام دارند . این سه نت را درجه های تونال گویند . 

 

درجات تونال :  

 

               - نت پایه ( درجه اول ) 

               - نت زیرنمایان ( درجه چهارم ) 

               - نت نمایان ( درجه پنجم ) 

 

درجه چهارم یا نت زیرنمایان میتواند پایه گام همسایه با یک بمل زیادتر یا یک دیز کمتر باشد. 

درجه پنجم یا نت نمایان نیز میتواند پایه گام همسایه با یک دیز زیادتر و یا یک بمل کمتر باشد. 

 

- اگر هر گام ماژور را با گام مینور همپایه خود مقایسه کنیم خواهیم دید که نتهای تونال بر هم منطبق خواهند شد. این ویژگی یکی از خواص نتهای تونال میباشد و نمی توان گفت که در مقایسه گام ماژور و مینور همپایه هر نتی که بر نت هم درجه اش منطبق شده، نت تونال است. 

 

 

در مثالهای زیر گامهای دو ماژور و دو مینور  و همچنین لا ماژور و لا مینور را مشاهده می کنید که درجات 1 و 4 و 5 ( درجات تونال ) بر هم منطبق گردیده اند. 

 

                           

 

- نتهای مدال :  

 

نتهای مدال نتهائی هستند که در تبدیل گام ماژور به گام مینور همپایه اش و یا بلعکس ، تغیر نمی کنند . این نتها شامل درجات 3 و 6 و در گام مینور طبیعی درجه 7 هم به آنها افزوده می شود . 

 

در مثال زیر گام لا ماژور را با گامهای لامینور هارمونیک ، ملودیک و طبیعی مقایسه کرده ایم . 

 

    

    

 

- گام تمام پرده - کلودآشیل دبوسی(1918 - 1862 ) 

 

در این گام فاصله میان پایه تا هنگام به شش قسمت مساوی یک پرده ای تقسیم می شود و گام دارای هفت درجه می باشد . 

 

do - re - mi -#fa-#sol -#la -do 

 

- گام پنتاتونیک :  

 

این گام شامل سه فاصله یک پرده ای و دو فاصله یک و نیم پرده ایست که معمولا به دو شکل نشان داده شده در مثال زیر قرار میگیرند.  

 

    


کلمات کلیدی:

مطالب تکمیلی فواصل - تشخیص دقیق و نام کامل فواصل

ایوب عالی نژاد دیدگاه

نام کامل هر فاصله از دو بخش تشکیل می گردد : بخش عمومی و بخش مشخصه یا بنیه فاصله. 

در مورد بخش عمومی فاصله ، در یادداشت های گذشته بطور کامل صحبت کرده ایم. برای بدست آوردن این بخش از نام فاصله میبایست از نت بم فاصله تا نت زیر فاصله تمامی نتهای بین را شمارش می کردیم و عدد 2 را به آن می افزودیم. به عبارت دیگر در شمارش از نت بم تا نت زیر خود نتهای بم و زیر را هم محاسبه میکردیم. 

مثلا برای بدست آوردن بخش عمومی فاصله نت می تا دو، از نت می شروع به شمارش می کردیم تا به نت دو برسیم و سرانجام عدد 6 بدست می آمد.   

                              

                                    

 

- بخش مشخصه یا بنیه فاصله : 

  

قبل از اینکه به روش محاسبه بنیه فواصل بپردازیم لازم است مطلب زیر را یاداوری نمائیم. 

 

در هر گام ماژور فاصله نت پایه ، با دیگر درجه ها بصورت زیر است. 

 

 

               

 به ادامه مطلب دقت کنید..

نام کامل هر فاصله از دو بخش تشکیل می گردد : بخش عمومی و بخش مشخصه یا بنیه فاصله. 

در مورد بخش عمومی فاصله ، در یادداشت های گذشته بطور کامل صحبت کرده ایم. برای بدست آوردن این بخش از نام فاصله میبایست از نت بم فاصله تا نت زیر فاصله تمامی نتهای بین را شمارش می کردیم و عدد 2 را به آن می افزودیم. به عبارت دیگر در شمارش از نت بم تا نت زیر خود نتهای بم و زیر را هم محاسبه میکردیم. 

مثلا برای بدست آوردن بخش عمومی فاصله نت می تا دو، از نت می شروع به شمارش می کردیم تا به نت دو برسیم و سرانجام عدد 6 بدست می آمد.   

                              

                                    

 

- بخش مشخصه یا بنیه فاصله : 

  

قبل از اینکه به روش محاسبه بنیه فواصل بپردازیم لازم است مطلب زیر را یاداوری نمائیم. 

 

در هر گام ماژور فاصله نت پایه ، با دیگر درجه ها بصورت زیر است. 

 

 

               

 

فواصلی که در قسمت بالای خطوط حامل مشخص شده اند دارای بنیه بزرگ می باشند .  

( دوم بزرگ - سوم بزرگ - ششم بزرگ - هفتم بزرگ ) 

 

فواصلی که در قسمت پائین خطوط حامل مشخص شده اند بنیه درست دارند . 

( یکم درست - چهارم درست - پنجم درست - هشتم درست ) 

 

پس اگر در یک گام ماژور بخواهیم فاصله نت پایه ( تونیک ) را با هرکدام از درجات دیگر گام بدست بیاوریم با آگاهی از مطلب فوق بسیار کار آسانی میباشد. 

 

مثلا : در گام لا ماژور ( 2 دیز روی نتهای fa  و do ) فاصله نت la  تا  si  دوم بزرگ خواهد بود. 

 

همچنین  فاصله نت la  تا  #fa  ششم بزرگ خواهد بود .  

             فاصله نت la  تا   mi  پنجم درست  خواهد بود . 

             فاصله نت la  تا   re  چهارم درست خواهد بود .  

 

  جدول زیر وضعیت بنیه های مختلف را در حالیکه نیم پرده به آنها اضافه و یا کم شود را نشان میدهد. 

 

   

  

  

 برای استفاده از این جدول به این شکل عمل میکنیم : 

در سطر اول و در خانه های بنفش بنیه مورد نظر را پیدا کرده ، حال اگر بخواهیم نیم پرده به بنیه مورد نظر اضافه کنیم یک خانه پائین می آئیم و اگر بخواهیم بنیه مورد نظر را نیم پرده کوچک کنیم 2 خانه پائین می آئیم. 

مثلا اگر به فاصله ای با بنیه بزرگ نیم پرده اضافه کنیم به فاصله افزوره تبدیل می شود و اگر آنرا نیم پرده کوچک کنیم به فاصله کوچک تبدیل میشود. 

یا اگر فاصله ای کاسته را نیم پرده کوچکتر کنیم به فاصله کاسته تر تبدیل می شود . 

 

نکته قابل توجه در این جدول ستون فاصله افزوده می باشد. همانطور که مشاهده می کنید فاصله افزوده با اضافه شدن نیم پرده به فاصله افزوده تر تبدیل میشود . اما اگر فاصله افزوده را نیم پرده کوچک کنیم دو حالت پیش می آید: اگر فاصله مزبور جزو فواصل با مشخصه درست باشد با کاهش نیم پرده ای فاصله افزوده به فاصله درست تبدیل می شود و اگر فاصله مزبور در دسته فواصل با مشخصه بزرگ باشد کاهش نیم پرده از فاصله افزوده آنرا به فاصله بزرگ تبدیل می کند.  

 

 

حال پس از یادآوری مطالب فوق ،به سراغ تشخیص نام کامل فاصله میرویم.  

ابتدا نت بم فاصله را پایه گام ماژوری قرار میدهیم ( یعنی گام ماژوری می سازیم که نت بم فاصله تونیک یا درجه اول آن گام باشد ). در مرحله بعد بررسی میکنیم که آیا نت زیر فاصله روی یکی از درجات گام ماژور ایجاد شده قرار گرفته است یا نه ؟ اگر پاسخ مثبت بود با توجه به فواصل درجه اول با سایر درجات در گامهای ماژور ( که در بالا کاملا توضیح داده شده است ) فاصله مورد نظر را پیدا می کنیم. اما اگر نت زیر فاصله روی هیچکدام از درجات گام ماژور ایجاد شده قرار نگرفت با کم و زیاد کردن نیم پرده نت بالائی را بر یکی از درجات گام ماژور منطبق می کنیم و تغیرات لازم را طبق جدول فوق اعمال خواهیم کرد و نام کامل فاصله را بدست می آوریم. 

 

 

در این مرحله بهتر است که برای درک کامل موضوع شما دوستان عزیز خود مثال هائی را طراحی کرده و سعی کنید با استفاده از مطالب فوق نام کامل فاصله را تشخیص دهید . درصورتیکه با مشکلی مواجه شدید حتما مشکلات خود را برای اینجاتب بفرستید تا پاسخ سوالات شما داده شود و قبل از اینکه به مطالب بعدی برسیم هیچگونه مشکلی در این زمینه نداشته باشید زیرا برای درک موضوعات بعدی درک کامل این مطالب الزامیست. 

 

 

 

- معکوس فاصله : 

 

معکوس هر فاصله افزوده، فاصله ایست کاسته و بلعکس. 

معکوس هر فاصله بزرگ ، فاصله ایست کوچک و بلعکس.  

معکوس هر فاصله درست ،فاصله ایست درست . 

 

- فواصل آنارمونیک :  

 

فواصلی هستند که تعداد نیم پرده هایشان برابرند ولی نام آنها متفاوت است. در بعضی از مراجع فواصل آنارمونیک را فواصل مترادف نیز خوانده اند. 

واژه آنارمونیک ( مترادف ) در خصوص نتها و گامها نیز کاربرد دارد. 

 

- فواصل مطبوع و نامطبوع : 

 

فواصل به دو دسته مطبوع و نامطبوع تقسیم می شوند. 

 

- فواصل مطبوع،خوشایند یا ملایم : به ترتیب از مطبوعترین : 

 

همصدا - هشتم درست - پنچم درست - چهارم درست - ششم بزرگ - سوم بزرگ - سوم کوچک - ششم کوچک  

 

- فواصل نامطبوع یا ناخوشایند : به ترتیب از نامطبوعترین : 

 

هفتم بزرگ - دوم کوچک - هفتم کوچک - درم بزرگ - و همه فواصل افزوده و کاسته . 

 

 

 

 مجموعه مطالب این وبلاگ تا این قسمت ، یادآوری مطالب مهم تئوری موسیقی بود . از این پس به بخش اصلی که مقدمه دانش هارمونی است میپردازیم . این مقدمه شامل چند جلسه آکورد شناسی و یکسری مطالب اولیه هارمونی می باشد . در ادامه مطالب علاوه بر آموزش هارمونی، مطالبی را نیز در زمینه اصول آهنگسازی و نوازندگی در ارکستر بیان می کنیم . 

از اینکه تا این مقطع به مطالب وبلاگ خود توجه داشته اید از شما ممنونم و امیدوارم از این پس نیز همراهی شما را از طریق ارسال نظرات و پیشنهادات و انتقادات سازنده ،داشته باشم . بدیهی است که هیچ وبلاگ یا سایتی بدون حمایت خوانندگانش موفق نخواهد بود . در پایان از شما خواننده گرامی و دوست ارجمند خواهش می کنم که با نظرات خود این وبلاگ را که متعلق به خود شماست تنها نگذاشته و در ضمن، من و سایر دوستانتان را از تجربیات و آموخته های خود نیز بی نصیب ننمائید و آنها را برای درج در وبلاگ برای من بفرستید که با نام شما از آنها استفاده گردد.


کلمات کلیدی:

آکورد-1 ( صداهای فرعی - فواصل کنسونانت و دیسونانت )

ایوب عالی نژاد دیدگاه

تعریف آکورد : آکورد یا سازش عبارتست چند صدا یا نت که بطور همزمان اجرا ( شنیده ) شوند. 

آکورد در حالت اصلی از فواصل سوم روی هم تشکیل می شوند. 

 

 

صداهای فرعی - فواصل مطبوع و نا مطبوع : 

 

هنگام ارتعاش یک سیم ( اجرای یک نت ) ، یک صدای اصلی و تعدادی صدای فرعی تولید می شود که به آن صداهای فرعی ، هارمونیک های صدای اصلی گویند. 

 

صداهای فرعی نامحدودند و هرچه بالاتر می روند به هم نزدیکتر شده و فاصله و شدتشان کمتر میشود. 

در زیر صداهای فرعی نت sol و  do  را تا صدای فرعی شانزدهم ملاحظه می فرمائید. 

 به ادامه مطلب دقت کنید...

 

 

 

 

تعریف آکورد : آکورد یا سازش عبارتست چند صدا یا نت که بطور همزمان اجرا ( شنیده ) شوند. 

آکورد در حالت اصلی از فواصل سوم روی هم تشکیل می شوند. 

 

 

صداهای فرعی - فواصل مطبوع و نا مطبوع : 

 

هنگام ارتعاش یک سیم ( اجرای یک نت ) ، یک صدای اصلی و تعدادی صدای فرعی تولید می شود که به آن صداهای فرعی ، هارمونیک های صدای اصلی گویند. 

 

صداهای فرعی نامحدودند و هرچه بالاتر می روند به هم نزدیکتر شده و فاصله و شدتشان کمتر میشود. 

در زیر صداهای فرعی نت sol و  do  را تا صدای فرعی شانزدهم ملاحظه می فرمائید. 

 

  -  در ایجاد یک نغمه واحد مانند  do یا  sol  تعداد بیشماری صداهای فرعی بنام سیستم اجزائی ( system of partials ) یا همامنگ ( harmonics ) یا فراهنگ ( overtones ) دخالت دارند که شدت ( intensity ) هریک از آنها در هر ساز به نسبت معینی متفاوت است ، به همین دلیل طنین (tone colour ) صداهای سازهای مختلف با یکدیگر تفاوت دارد . 

علاوه بر صفت طنین نوعی خوش صدائی یا ملایمت ( consonance ) نیز با نسبتهای مختلف در میان اغلب این صداها احساس میشود. 

 

  - فرکانس ( بسامد) صدای اصلی هرچه باشد ، فرکانس صدای فرعی شماره 2 دوبرابر و شماره 3  سه برابر، شماره 4 چهاربرابر و ... فرکانس صدای اصلی خواهد بود. 

  

  - هریک از نتها ( صداهای فرعی ) به ترتیب با نت اصلی صرفنظر از ترکیبی بودن، فواصل زیر را تشکیل می دهند . 

هنگام - پنجم درست - سوم بزرگ - هفتم کوچک - دوم بزرگ - چهارم افزوده - پنجم افزوده و هفتم بزرگ .  

 

 - هریک از نتها ( صداهای فرعی) با نت پیش از خود دارای فواصل زیر هستند: 

  هنگام ( اوکتاو) - پنجم درست - چهارم درست - سوم بزرگ - سوم کوچک - دوم بزرگ - دوم کوچک - سوم کاسته - نیم پرده کروماتیک . 

 

- همانطور که ملاحظه می فرمائید ، فواصل در اول خوشایند تر و هرچه جلوتر می روند نامطلوبتر می شوند . به خوبی معلوم است که فاصله اول ( هنگام ) مطبوعتر و فاصله آخر ( دوم کوچک ) یا نیم پرده کروماتیک ، نامطبوعتر از سایر فاصله هاست . 

 

 

   - تقسیم بندی فواصل از نظر مطبوعیت و نامطبعیت : 

 

 قبلا گفتیم که فواصل از لحاظ مطبوعیت به دو دسته مطبوع و نامطبوع تقسیم بندی می شوند . 

فواصل مطبوع را نیز به سه دسته زیر تقسیم می کنیم : 

 

 - مطبوع کامل  

 

 - مطبوع ناقص 

 

 - مطبوع مشترک 

 

 - مطبوع کامل : فواصل هنگام یا هشتم درست و پنجم درست مطبوع کامل هستند . 

 

 - مطبوع ناقص : فواصل سوم بزرگ - سوم کوچک - ششم کوچک و ششم بزرگ  میباشند . 

 

 - مطبوع مشترک : فاصله چهارم درست را مطبوع مشترگ می گوئیم .  

 

 - و فواصل نامطبوع شامل : دوم بزرگ - دوم کوچک - هفتم بزرگ - هفتم کوچک و تمامی فاصله های کاسته و افزوده . 

 

 

   نتیجه : هر آکورد اعم از خوشایند یا نامطبوع ، از اجتماع چند صدای فرعی نت اصلی بوجود آمده است . چنانکه اگر هارمونیک های اول ، سوم و پنجم را برای تشکیل یک آکورد انتخاب کنیم و فواصل ترکیبی را به ساده تبدیل کنیم و هارمونیک پنجم را بین هارمونیک اول و سوم بگذاریم آکورد (دو-می-سل) و یا ( سل-سی-ر )  -  مثال فوق  -تشکیل می شود. 

 همچنین اگر این کار را با هارمونیک های 1-3-5-7 انجام دهیم آکورد  (do-mi-sol-si(b  

بدست می آید . ( C7 )(دو ماژور هفت ). حال اگر هارمونیک نهم را نیز به آن بیافزائیم آکورد( دو-می-سل-سی بمل - ر ) بدست می آید(شکل زیر ) 

     

                                                

   - آکورد شماره (1) را آکورد سه صدائی  

   - آکورد شماره (2) را آکورد  چهار صدائی 

   - آکورد شماره (3) را آکورد پنج صدائی مینامیم.

 

  

 - فواصل کنسونانت و دیسونانت :  

 

 - فواصل کنسونانت ( consonant ) : فواصلی نرم و ملایم که صدائی ایستا و کامل دارند. 

 

 - فواصل دیسونانت ( dissonant )  : فواصلی سخت و ناملایم و ویژگی آن پویائی و تمایل به حل شدن در یک فاصله کنسونانت است. 

 

  - فواصل consonant  شامل : فواصل درست ، سوم ها و ششم های بزرگ و کوچک میباشد. 

 

  - فواصل dissonant شامل : فواصل کاسته و افزوده ، دوم ها و هفتم ها و نهم های بزرگ و کوچک می باشد

 

 استثناء : فاصله چهارم درست به تنهائی دیسونانت محسوب می شود ، اما اگر یک فاصله سوم یا پنجم درست در زیر آن قرار گیرد، کنسونانت خواهد بود.  

  

               

         

  - آکوردهائیکه از فواصل کنسونانت تشکیل شده باشند را آکورد های کنسونانت و آکوردهائیکه از فواصل دیسونانت تشکیل شده باشند را  آکورد دیسونانت گوئیم .  

 

 - پیشنهاد می گردد جهت درک بهتر مطالب ضمن مطالعه و طراحی تمرین توسط خودتان ،حتما وقتی را برای اجرای مثالها و شنیدن آنها در نظر بگیرید. در بهترین حالت اجرای مثالها با پیانو بسیار مفید خواهد بود اما در صورت عدم دسترسی به پیانو میتوان با بعضی از سازهای دیگر مانند گیتار ، سازهای زهی ، کیبورد و ...  چند نت همزمان یا آکورد را اجرا نموده و گوش دهید.  

  

 

در پست بعدی مطالب مربوط به آکورد های سه صدائی( triad ) و شیفراژ آکوردهای سه صدائی و ... را بررسی می کنیم  

لطفا نظرات ، انتقادات و پیشنهاد های خود را فرستاده تا به کیفیت وبلاگ خودتان افزوده شود .


کلمات کلیدی:

آکورد - 2

ایوب عالی نژاد دیدگاه

آکورد سه صدائی یا تریاد ( triad ) : این آکورد از روی هم قرار گرفتن سه نت به فواصل سوم تشکیل میشود. 

              

 

شیفراژ آکورد سه صدائی ( chord chiffrage ) : 

 

به رقم گذاری آکورد ها به منظور مشخص نمودن نوع آکورد از حیث سه یا چهار صدائی بودن، و همچنین مشخص نمودن وضعیت های پایگی ، معکوس اول و دوم و ... شیفراژ آکورد گویند.

 

 در حالتیکه آکورد در وضعیت پایگی قراردارد نت پایه بم ترین نت آکورد میباشد و سوم و پنجم آکورد هم روی آن قراردارند بنابراین فاصله پایه تا زیرترین نت قاصله پنجم ، و فاصله پایه تا سوم آکورد فاصله سوم خواهد بود درنتیجه شیفراژ آکورد سه صدائی در حالت  پایگی را بصورت زیر نمایش میدهیم :   3 5

                                                    

 

به ادامه مطلب دقت کنید...

آکورد سه صدائی یا تریاد ( triad ) : این آکورد از روی هم قرار گرفتن سه نت به فواصل سوم تشکیل میشود. 

              

 

شیفراژ آکورد سه صدائی ( chord chiffrage ) : 

 

به رقم گذاری آکورد ها به منظور مشخص نمودن نوع آکورد از حیث سه یا چهار صدائی بودن، و همچنین مشخص نمودن وضعیت های پایگی ، معکوس اول و دوم و ... شیفراژ آکورد گویند.

 

 در حالتیکه آکورد در وضعیت پایگی قراردارد نت پایه بم ترین نت آکورد میباشد و سوم و پنجم آکورد هم روی آن قراردارند بنابراین فاصله پایه تا زیرترین نت قاصله پنجم ، و فاصله پایه تا سوم آکورد فاصله سوم خواهد بود درنتیجه شیفراژ آکورد سه صدائی در حالت  پایگی را بصورت زیر نمایش میدهیم :   3 5

                                                    

 

مشابه فوق اگر آکوردسه صدائی در وضعیت معکوس اول قرار گیرد شیفراژ آن بصورت 63 خواهد بود. 

                                                                                                                   

 گاهی هم بجای نوشتن عدد شش و عدد سه در زیر آن فقط عدد 6 نوشته میشود. 

حال اگر آکورد سه صدائی در حالت معکوس دوم قرارگرفته باشد یعنی پنجم آکورد، بم ترین نت آکورد باشد، شیفراژ آن بصورت4 6خواهد بود. 

                                          

شیفراژ آکورد های چهارصدائی :  

 

 

     

 

آکورد چهار صدائی دارای سه معکوس اول و دوم و سوم میباشد. شیفراژ آکورد چهار صدائی در حالات پایگی و هر سه معکوس در تصویر فوق نمایش داده شده است. در تمامی چهار شیفراژ مثال فوق ، سه عدد زیر هم دیده میشود که از بالا به پائین به معنی فاصله نت پایه با هفتم ، پنجم و سوم آکورد است. 

 

- بر روی هریک از درجات گام دیاتونیک ( گامهای ماژور و مینور ) میتوان آکورد سه صدائی تشکیل داد . برای ساختن تریاد روی درجات گام دیاتونیک کافیست که بر روی هر درجه مورد نظر، دو نت از نتهای همان گام را که با نت پایه فواصل سوم و پنجم دارند را قرار داد. 

 

در شکل زیر انواع تریاد ( آکورد سه صدائی ) را مشاهده میفرمائید. 

 

 

         

تریاد مطبوع را درست یا کامل نیز مینامند و تریاد نادرست را نامصبوع یا ناقص نیز گویند. 

 

در مثال زیر بروی درجات گامهای ماژور و مینور طبیعی ، هارمونیک و ملودیک تریاد تشکیل شده است : 

 

 

 نکته : 

تریاد مبتنی بر تونیک ( درجه اول گام ) تنها تریادیست که درجات ششم و هفتم را دربر نمی گیرد

بنابراین در هر سه نوع گام مینور این تریاد مینور است. 

در گام مینور ملودیک بالا رونده تریاد های مبتنی بر درجات 2 و 4 و 5 و 7 مشابه تریاد های همتای خود در گام ماژور هستند. 

 

 

 - هر کدام از انواع آکورد های چهارگانه فوق میتوانند در یک یا چند نقطه مطعلق به درجه های مختلف از گاهم های گوناگون باشند. 

 

 - با بررسی مطالب فوق این نتیجه حاصل میشود که : 

هر آکورد کاسته در سه نقطه 

هر آکورد ماژور یا مینور در پنج نقطه 

 و هر آکورد افزوده در یک نقطه ، میتوانند به درجات دیگر از گامهای مختلف تعلق داشته باشند. 

 

مثال زیر به درک مطلب فوق کمک میکند: 

 

    

- جمعبندی آکورد های چهار گانه :  

 

اینکه بر روی کدام درجه از گامهای ماژور ، مینور طبیعی و هارمونیک و ملودیک ، چه نوع تریادی بنا می شود را در جدول زیر تنظیم نموده ایم که با مطالعه آن میتوانید به بحث تریاد های مبتنی بر درجات گامهای مختلف مسلط شوید. 

بدیهی است که درک و فهم بیشتر بدون حل تمرین میسر نمی شود . به عنوان تمرین در این بخش میتوانید گامهای ماژور و انواع مینور را نوشته و بر روی درجه های مختلف گام آکورد سه صدائی بسازید و سعی کنید نام آکورد را با قواعد استفاده شده در مطالب فوق الذکر در زیر آنها بنویسید. این تمرین را برای گامهای مختلف دیز دار و بمل دار انجام بدهید. درصورتیکه بعد از حل تمرین بازهم سوالاتی در این مبحث داشته باشید میتوانید سوالات و اشکالات خود را مطرح نموده تا پاسخ آن داده شود. 

 


کلمات کلیدی:

آکورد -3 ( انواع آکورد ها و طریقه ساختن آنها )

ایوب عالی نژاد دیدگاه

انواع آکورد ها و طریقه ساختن آنها:  

 

در این بخش به معرفی انواع آکورد ها و طریقه ساختن آنها می پردازیم. 

 28 آکوردی که در اینجا معرفی میکنیم شامل آکورد های مطبوع ، نامطبوع و همچنین تعدادی از آکوردهای مدرن میشود. پس از اینکه ساختن هر آکورد را فراگرفتید لازم است آن آکورد را در گامهای مختلف و روی درجات مختلف گام اجرا کرده و سعی کنید با صدای آن آشنا شوید. در ادامه مطالب و در بخش های بعدی نحوه بکاربردن آکوردها را در حالات مختلف خواهید آموخت.

 

1- آکورد ماژور ( بزرگ ) علامت اختصاری M  

 

از قرار گرفتن یک سوم بزرگ و یک سوم کوچک روی نت پایه ایجاد میشود. 

 

مثال : ر  ماژور ( DM  یا D )   

 

                      

                                                                                      

 

2 -آکورد مینور ( کوچک ) علامت اختصاری m  

 

این آکورد از قرار گرفتن یک فاصله سوم کوچک و یک فاصله سوم بزرگ ، روی پایه ایجاد می شود. 

 

یاداوری : هر فاصله سوم بزرگ شامل 4 نیم پرده و هر فاصله سوم کوچک شامل 3 نیم پرده است.  

توجه : اعداد نوشته شده در بین نتهای آکورد در کلیه مثالهای این بخش همان تعداد نیم پرده های بین آن دو نت آکورد است. 

 

                            

3- آکوردهای دومینانت هفتم ( seventh chords ):

به ادامه مطلب دقت کنید.....

 



انواع آکورد ها و طریقه ساختن آنها:  

 

در این بخش به معرفی انواع آکورد ها و طریقه ساختن آنها می پردازیم. 

 28 آکوردی که در اینجا معرفی میکنیم شامل آکورد های مطبوع ، نامطبوع و همچنین تعدادی از آکوردهای مدرن میشود. پس از اینکه ساختن هر آکورد را فراگرفتید لازم است آن آکورد را در گامهای مختلف و روی درجات مختلف گام اجرا کرده و سعی کنید با صدای آن آشنا شوید. در ادامه مطالب و در بخش های بعدی نحوه بکاربردن آکوردها را در حالات مختلف خواهید آموخت.

 

1- آکورد ماژور ( بزرگ ) علامت اختصاری M  

 

از قرار گرفتن یک سوم بزرگ و یک سوم کوچک روی نت پایه ایجاد میشود. 

 

مثال : ر  ماژور ( DM  یا D )   

 

                      

                                                                                      

2 -آکورد مینور ( کوچک ) علامت اختصاری m  

 

این آکورد از قرار گرفتن یک فاصله سوم کوچک و یک فاصله سوم بزرگ ، روی پایه ایجاد می شود. 


کلمات کلیدی:

مقدمه هارمونی - چهاربخشی کردن آکوردها

ایوب عالی نژاد دیدگاه

تعریف هارمونی : هارمونی دانشی است که از خصوصیات آکوردها و توانائی پیوندشان با یکدیگر با توجه به ارزش های ساختمانی ملودیک و وزنی آنها سخن میگوید. 

به عبارت دیگر علم هماهنگی ( هارمونی ) از طرز ترکیب کردن سارشها و کیفیت اتصال و ارتباط آنها گفتگو میکند. 

 

چهاربخشی کردن آکوردها :  

 

مسائل هماهنگی ( هارمونی ) را همیشه از نظر آواز گروهی ( کر ) چندصدائی ( هارمونیزه ) می کنند . آواز گروهی معمولا از چهار نوع صدای گوناگون زنان و مردان با نامها و محدوده های زیر تشکیل میشود. 

 

               

چندصدائی کردن آکورد به منظور خواندن هر بخش بوسیله یکی از محدوده های صوتی چهارگانه فوق توسط گروه کر می باشد. .....

به ادامه مطلب دقت کنید:

 

 

 

تعریف هارمونی : هارمونی دانشی است که از خصوصیات آکوردها و توانائی پیوندشان با یکدیگر با توجه به ارزش های ساختمانی ملودیک و وزنی آنها سخن میگوید. 

به عبارت دیگر علم هماهنگی ( هارمونی ) از طرز ترکیب کردن سارشها و کیفیت اتصال و ارتباط آنها گفتگو میکند. 

 

چهاربخشی کردن آکوردها :  

 

مسائل هماهنگی ( هارمونی ) را همیشه از نظر آواز گروهی ( کر ) چندصدائی ( هارمونیزه ) می کنند . آواز گروهی معمولا از چهار نوع صدای گوناگون زنان و مردان با نامها و محدوده های زیر تشکیل میشود. 

 

               

چندصدائی کردن آکورد به منظور خواندن هر بخش بوسیله یکی از محدوده های صوتی چهارگانه فوق توسط گروه کر می باشد. 

در مورد آکوردهای سه صدائی میبایست یکی از نتهای آکورد را در یکی از بخشها تکرار کنیم. 

  

بهترین صدا برای تکرار ( دوتائی کردن - دوبل کردن - مضاعف کردن ) پایه آکورد می باشد. 

تکرار سوم و پنجم آکورد در صورتی امکان دارد که به تناسب حرکت صداها تکرار پایه امکان پذیر نباشد. 

 

نکته : از دوبل کردن پایه تریاد محسوس ( منظور تریادی که روی نت محسوس گام تشکیل میشود) باید خودداری نمود. معمولا تریاد محسوس را به حالت معکوس دوم می نویسند و اجرا می کنند . 

نکته : از دوبل نت محسوس به عنوان سوم آکوردیکه روی درجه پنجم گام تشکیل شده است باید پرهیز نمود اما گاهی به عنوان پنجم آکورد تشکیل شده روی درجه سوم گام دوبل  میشود. 

 

نکته : در نوشتن آکوردها بصورت چهار بخشی معمولا نتی را تکرار میکنند که از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. بنابراین تکرار درجات تنال به بقیه ترجیح داده میشود . 

 

یاداوری : نتها یا درجات تنال ، درجات اول و چهارم و پنجم هستند و آکوردهائیکه روی این درجات تشکیل میشود را آکوردهای تنال میگویند . 

 

- در هارمونی هرکدام از قسمتهای چهارگانه را یک بخش گویند. هرکدام از بخشها هم یک نام دارند.  

                      

بخش فوقانی ( دونت سوپرانو و آلتو) را بخش بالا می نامیم.  

بخش تحتانی ( نتهای تنور و باس ) را بخش پائین و دونت آلتو و تنور را بخش میانی می نامیم. 

دوبخش بالا و پائین را جمعا بخشهای دوسو مینامیم. 

سوپرانو را بخش اول ، آلتو را بخش دوم ، نتور را بخش سوم و باس را بخش چهارم می گوئیم. 

 

فضاگذاری :    نتیجه یک فضاگذاری خوب برای یک آکورد چهار بخشی نوشته شده، صدائی روشن و متعادل است . 

چگونگی توزیع نتها در یک آکورد ، خصوصیاتی چون خوش صدائی ، درخشندگی و فشردگی را تعیین می کنند. 

در معمولی ترین ترکیب یک آکورد،فواصل بزرگتر در پائین و فواصل کوچکتر در بالا قرار می گیرند. 

فاصله نتهای سازش نباید زیاد از هم دور و یا خیلی به هم نزدیک باشند تا در نتیجه سازش خوش بانگ و اثر آن در گوش شنونده مطلوب و خوش آیند شود. 

- فاصله میان دوبخش مجاور نباید از اکتاو تجاوز کند به استثنای دو بخش تنور و باس که میتوانند فاصله ای تا دو اکتاو را نیز داشته باشند. 

علت این مطلب را میتوان اینطور بیان کرد که نتهای بم زود و راحت با هم ترکیب می شوند اگر زیاد نزدیک هم باشند درست از هم متمایز نمی شوند و بهتر است آنها را از هم دورتر نوشت . 

     

      

 

 در نوشتن هارمونی چهاربخشی چنانچه هریک از بخشها بروی یک حامل جداگانه نوشته شوند 

آنرا پارگان فراخ ( open score ) می نامند . 

ولی برای صرفه جوئی اغلب از پارگان مختصر ( short score ) یعنی دو حامل با کلیدهای سل و فا ی خط چهارم برای بخشهای چهاگانه استفاده میشود. 


کلمات کلیدی:

وضعیت های مختلف آکورد سه صدائی

ایوب عالی نژاد دیدگاه

وضعیت های مختلف آکورد سه صدائی چهاربخشی شده :  

 

در این قسمت بجای عبارات سوپراتو ، آلتو ، تنور و باس به اختصار از B ، T ، A ، S استفاده می کنیم .

 

1-وضعیت فراخ ( باز ) ( open position ):  فاصله بخشهای مجاور ( S و A ) و ( T و B ) از فاصله چهارم بیشتر است. بطوریکه میتوان یکی از نتهای آکورد را بین سه بخش بالائی قرار داد. 

 

2-وضعیت فشرده ( بسته ) (close position ) : حالتی از فضاگذاری است که بین سه بخش بالائی هیچ نتی از آکورد را نمیتوان قرارداد. 

 

3-وضعیت مختلط ( mixed position ) : اگر میان دوفاصله 3 بخش بالائی آکورد ، یکی کمتر از فاصله چهارم و یکی بیشتر باشد، وضعیت مختلط خواهد بود. 

در این حالت از فضاگذاری ازدو فاصله 3 بخش بالائی در یکی از آنها میتوان نتی از آکورد قرار داد و در دیگری نمیتوان. 

 

- حالت آکورد با توجه به قرار گرفتن هریک از نتهای آکورد ( پایه ، سوم (تریس) ، پنجم(کنت)) در سوپرانو عوض شده و نامهای زیر را بخود می گیرد. 

 

- در حالتیکه اکتاو پایه در سوپرانو قرارگرفته باشد آنرا حالت اکتاوی می گوئیم.(octaw position).  

- در حالتیکه سوم آکورد در سوپرانو باشد آنرا حالت تریسی(وضعیت سوم)گوئیم.(third position). 

- در حالتیکه پنجم آکورد در سوپرانو قرار گیرد آنرا حالت کنتی گوئیم.(وضعیت پنجم-fifth position). 

 

در مثال زیر فضاگذاری آکوردها ( باز و بسته ) و حالات اکتاوی ، تریسی و کنتی (3,5,8) مشخص گردیده است. 

برای تمرین بیشتر بهتر است خودتان هم آکوردهای مختلف را در فضاگذاریهای مختلف بنویسید و وضعیتهای مختلف ذکر شده در مطالب قبلی را بررسی فرمائید. 

 

 


کلمات کلیدی:

?بازدید امروز: (86) ، بازدید دیروز: (78) ، کل بازدیدها: (386591)

ساخته شده توسط Rodrigo ترجمه شده به پارسی بلاگ توسط تیم پارسی بلاگ.

سرویس وبلاگ نویسی پارسی بلاگ

رنک الکسا